نظریات زیبایی شناسی درباره موسیقی

سه نظریه زیبایی‌ شناسی دربارهٔ آموزش سه تار وجود دارد:

ذات موسیقی صدا و حرکت است

بسیاری از پدیده‌های طبیعی مانند آبشار و وزش باد از میان برگ‌های درختان و نوای طبیعی آموزشگاه موسیقی ایجاد می‌کنند. پس باید بپذیریم موسیقی پدیده‌ای است در فطرت آدمی. از آنجا که موسیقی، یکی از زیر مجموعه‌های فرهنگ در همه جوامع وجود دارد و گاه با افسانه‌ها و حکایت‌ها و احساسات آمیخته شده‌است.

تقسیم موسیقی و آموزش موسیقی

موسیقی نیز دارای تقسیم بندی است و بزرگان موسیقی تلاش کرده اند تا دنیای گسترده موسیقی را طبقه بندی نمایند: موسیقی به روش‌های بسیاری تقسیم‌بندی می‌شود.

آموزشگاه موزیک آزادی تخصصی ترین آموزشگاه موسیقی غرب تهران با مدیریت مدرس موسیقی دانشگاه هنر تهران و بهره گیری از کادر مجرب و دانشگاهی فعالیت خود را در سه حوزه موسیقی کلاسیک، موسیقی سنتی و موسیقی پاپ آغاز کرد.

بر اساس دورهٔ هنری پیدایش :

• موسیقی قرون وسطی
• موسیقی رنسانس
• موسیقی دوره باروک
• موسیقی کلاسیک
• موسیقی رمانتیک
• موسیقی مدرن
• موسیقی معاصر

بر اساس ساختار آواشناسی :

کوانتو تونیک (موسیقی دارای نت‌های جداگانه مشخص با فاصله موسیقایی)

استریم تونیک (موسیقی بدون فواصل - موسیقی دارای نت های پیوسته)

بر اساس ساختار گام|گامها :

گام کروماتیک

گام دیاتونیک

بر اساس تعداد نت‌ها در گام:

پنتاتونیک یا پنج صدایی (مانند موسیقی ژاپن)

مونوتونیک یا تک صدایی (مانند برخی سازهای تک‌نت همچون برخی شیپورهای نظامی یا سوت‌سوتک)

هگزاتونیک

از دیدگاه ضرب آهنگ :

موسیقی بی‌ضرب - آن است که دارای وزنی آشکار نباشد که نمونهٔ آن برخی آوازهای موسیقی ایرانی هستند.

موسیقی آهنگین یا رِنگ (Rhythmic) :به آموزش سنتور گفته می‌شود که دارای وزن باشد، مانند آهنگ‌هایی که برای رقص ساخته شده باشد، پیش‌درآمد، مارش و غیره.

1. لارگو (خیلی آرام و آهسته)
2. آداجیو (آهسته)
3. پرستو(خیلی تند)
4. آلگرو (تند)
5. آندانته(معمولی)
6. آلگرتو

از دیدگاه ناحیه پیدایش :

• موسیقی بومی
• موسیقی نواحی
• موسیقی شرقی
• موسیقی غربی
• موسیقی ایرانی
• موسیقی عربی
• موسیقی فلامنکو
• موسیقی کانتری

(و بسیاری نواحی دیگر)

از دیدگاه خاستگاه معنایی-کلامی و جایگاه اجتماعی :

موسیقی مذهبی

موسیقی آیینی (به عنوان مثال موسیقی عرفانی یا موسیقی صوفی گری، موسیقی عروسی یا عزا)

موسیقی بلوز

موسیقی پاپ

موسیقی راک

موسیقی کودک

نوحه خوانی

تواشیح

از لحاظ اولویت کلام با ساز :

موسیقی کلامی

موسیقی بی‌کلام

از دیدگاه کاربردی :

موسیقی درمانی مانند موسیقی زار جنوب ایران یا موسیقی‌های مخصوص آرامش و مدیتیشن

موسیقی رقص

موسیقی فیلم

موسیقی نظامی (مارشه)

از لحاظ سازبندی (ارکستراسیون) و آوایی :

موسیقی تک سازی (Solo)

موسیقی سمفونیک

موسیقی اپرا

دو نوازی (دوئت)

سه نوازی (تریو)

چهارنوازی (کوارتت)

موسیقی تلفیقی (فیوژن)

موسیقی ضربی

موسیقی آرشه‌ای (مانند کوارتت زهی، گروه سازهای بادی)

موسیقی آوایی(وکال - مانند آثار ارکستر آوازی تهران یا گروه کر کلسیا)

بر پایه فرم موسیقی :

سونات

سمفونی

پرلود(پپش درآمد)

مینوئت

پیشنوا (اُورتور)

کنسرتو

لایتموتیف یا نغمه معرف (leitmotiv به معنی نغمهٔ راهبر یا شاخص)

آموزش موسیقی

سبک های موسیقی و آموزش موسیقی

هنگام آموزش دف با کلمه سبک آشنا خواهید شد که موسیقی دانان این گونه تعریفش کرده اند. سبک، گونه یا ژانر موسیقی یک مقوله یا نامی قراردادی است که برای توصیف صفات قطعه‌هایی از موسیقی که متعلق به رسوم مشترک هستند یا دسته‌ای از قراردادها است، به کار می‌رود. موسیقی می‌تواند از طرق بی‌شماری در سبک‌های گوناگون تقسیم شود. ماهیت هنری موسیقی به این معنی است که این گونه طبقه‌بندی‌ها عمدتاً قراردادی و بحث‌برانگیز هستند، و احتمال همپوشانی نام سبک‌های متفاوت وجود دارد. الگوهایی که گاه برای رده‌بندی سبک‌های موسیقی استفاده می‌شود عبارت هستند از سه رده اصلی: موسیقی هنری، پرطرفدار (پاپ) و سنتی. الگوهای تفکیک‌کننده دیگر نیز عبارت هستند از: برهه زمانی، ریشه‌های منطقه‌ای و ملی. تکنیک اجرا و نحوه انتخاب سازها، ریشه‌های در هم آمیخته شده، کارکردهای اجتماعی.

تئوری موسیقی و آموزش موسیقی

یکی دیگر از مباحث آموزش موسیقی تئوری موسیقی است که به این شکل تببین شده است : تئوری موسیقی به انگلیسی : (Music theory) نظریه‌ای دربارهٔ قواعد، اصطلاحات و نحوهٔ اجرای موسیقی است. تئوری موسیقی از قرنهای گذشته ابداع شده و به تدریج تکامل یافته‌است. تئوری موسیقی، شاخه‌ای تخصصی از رشته موسیقی است که شامل شناخت کلیه قواعد، علامات و آشنایی با انواع صدای نت‌ها، فاصله‌ها، ترکیب میزان ها، ریتم، گام، پرده‌های موسیقی و ... می‌باشد. اهمیت «تئوری موسیقی» به قدری است که از نظریه دانان این رشته به عنوان (تئوریسین موسیقی) نام می برند. صدا و ریتم مهم ترین عناصر تئوری می‌باشند. اهمیت اصوات در موسیقی مانند اهمیت رنگ در نقاشی است. ولی از هر صوتی نمی‌توان در موسیقی استفاده کرد. در فیزیک صوت، صداها به دو دسته تقسیم می‌شوند. صداهای موسیقایی را ارتعاشات منظم و صداهای غیر موسیقایی را ارتعاشات نامنظم می نامند. آموزش موسیقی در کشورهای مختلف متفاوت است و در بعضی از کشورهای شرقی و ایران آموزش «سینه به سینه» هم وجود داشته ولی امروزه آموزش علمی و عملی تئوری و سلفژ از دروس بنیادین مراکز آموزشی است.

آموزش موسیقی و ملودی

ملودی، یکی از عبارتی که در کودک مادر موسیقی بسیار به کار می رود:  ملودی (Melody) برگرفته از واژه‌ای یونانی و به معنی آهنگ و نوا (آواز) است. ملودی از تسلسل منظم اصوات و نواها شکل می‌گیرد و دارای خصوصیاتی چون ریتم، فرم، زیبایی و بافت است تا یک جمله کامل موسیقایی شکل بگیرد. ملودی در کشورهای مختلف و دوره‌های زمانی متفاوت بوده و ارتباط مستقیم با گام، مد و مقام همان منطقه دارد. قاعده مشخصی برای ملودی نویسی وجود ندارد و در ملودی‌های کلاسیک، پاپ و محلی از جملاتی چهار میزانی یا کمتر و یا بیشتر استفاده می‌شود ولی به‌ طور کلی ملودی‌های چهار میزانی از محبوبیت بیشتری برخوردار است.

گام و و آموزش موسیقی

یکی دیگر از اصطلاحات در آموزش موسیقی گام است: گام (Scale) به توالی منظم نت‌ها در محدوده یک اکتاو گفته می‌شود. مثلاً در گام دو ماژور حرکت از نت دو شروع شده و پس از پیمودن منظم درجات به نت هشتم (اکتاو) می رسد. تعداد درجات گام در بعضی از کشورها ممکن است با هم تفاوت داشته باشند. مثلاً گام پنج درجه‌ای یا پنتاتونیک (Pentatonic scale) در چین و ژاپن دارای درجات ویژه خود است. گام بر اساس نت اول نام‌گذاری می‌شود. گام بر دو نوع است : گام دیاتونیک (Diatonic Scale) و گام کروماتیک (Chromatic Scale)